dawać nauki
  • Padawan
    15.05.2017
    15.05.2017
    Szanowni Państwo,
    w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Adaptacja fleksyjna zapożyczeń

    10.01.2024
    29.12.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałbym dopytać w sprawie nieodmienności wyrażeń łacińskich typu modus operandi. W słowniku można odnaleźć sformułowanie, że wyrażenie w każdej formie jest takie samo. Dla osób znających jednak język łaciński zdania „analiza modus operandi sprawcy”, a tym bardziej „są różne przykłady modus operandi sprawców” wygląda co najmniej dziwacznie. Czy można jednak stosować odmianę takich zwrotów i budować zdania typu „analiza modi operandi”? Jaka jest też przyczyną tej nieodmienności? Z góry dziękuję za pomoc.


    Z wyrazami szacunku

    Daniel

  • Doktor inżynier
    30.03.2016
    30.03.2016
    Ukończyłem studia magisterskie, a potem inżynierskie. Wiem, że nie daje mi to stopnia mgr inż., tylko – mgr jednego, inż. drugiego. Teraz jednak kontynuuję swoją edukację i zamierzam obronić doktorat z nauk technicznych. Czy będę mógł posługiwać się stopniem dr inż.?

    Z poważaniem,
    K.K.
  • Ile jest trybów w polszczyźnie?
    18.04.2003
    18.04.2003
    Spotykam się z tym problemem na co dzień: wcześniej uczyłem Polaków francuskiego, teraz uczę Węgrów polskiego. Gdy natrafiam na zdanie typu: „Powiedział, żebym mu dał…”, to tłumaczę moim uczniom, że jest to tryb łączący, mylnie przedstawiany przez polskie gramatyki jako przypuszczający. Przecież istnieje zarówno syntaktyczna, jak i semantyczna różnica między powyższą formą a podobną w zdaniu: „Wiem, że dałbyś mi, gdybym cię o to poprosił”.
    Wprawdzie kilku polskich gramatyków proponowało rozróżnienie między obu trybami (tak przecież odmiennymi), ale nie przyjęło się ono, mimo że ułatwiłoby życie nauczycielom tych języków, w których istnieje osobny tryb przypuszczający i osobny łączący (romańskie) i nauczycielom polskiego na Węgrzech. Istnieje zresztą wiele takich zjawisk, których inne niż tradycyjne przedstawienie ułatwiłoby dzieciom naukę języków (np. we francuskim pojęcie równoważnika zdania jest obce, uważam, że również i w polskim jest ono niepotrzebne). Czy nauka gramatyki polskiej nie powinna być w jakiejś mierze nastawiona porównawczo, aby dzieci nauczyć, że nie wszędzie na świecie ludzie myślą takimi kategoriami, jakie zostały zdefiniowane (dość dawno temu na dodatek) przez polskie gramtyki?
    Dziękuję za odpowiedź
    Arkadiusz Karski
    Bukowno / Budapeszt
  • ortografia a historia języka
    13.05.2015
    13.05.2015
    Dzień dobry,
    dlaczego w językach słowiańskich podobne słowa mają różną ortografię? Np. skoro po rosyjsku pułkownik to połkownik, to dlaczego w tym słowie piszemy u zwykłe? Dlaczego mamy puchar przez u zwykłe i ch, a Czesi maja pohár przez samo h? Albo dlaczego polski chuligan jest przez ch, a inni huligani są przez samo h?
    Pozdrawiam
    Zdzisław K.
  • orzecznik przymiotnikowy w dawniej polszczyźnie
    26.10.2009
    26.10.2009
    „Kiedyś była ona inną” – zamiast „(…) inna”. Jak wyglądała historia rozwoju przymiotnika do postaci dzisiejszej? Dlaczego dziś jest inaczej (forma inna), skąd to wynika i skąd wynikała forma inną. Gdzie można o tym poczytać więcej?
  • Pozycjonowanie
    8.02.2018
    8.02.2018
    Moje pytanie dotyczy słowa pozycjonowanie. Czy odnosi się ono tylko do umiejscowienia podmiotu w danym miejscu w przestrzeni, czy jego zastosowanie jest prawidłowe także w odniesieniu do ustawienia danej rzeczy w konkretny sposób (w konkretnej pozycji)? Czy jest jakaś uniwersalna definicja słowa pozycjonowanie, która dawałaby odpowiedź na to pytanie?

    Dziękuję i pozdrawiam
    Jakub
  • Rok do roku w raportach finansowych
    22.09.2016
    22.09.2016
    Mam problem jak zapisać skrót rok do rokur/r czy r./r.? Na logikę powinno być z kropkami, jednak nie wygląda to dobrze.

    Przygotowuję raporty finansowe i ta kwestia nie daje mi spokoju.

    Dziękuję za pomoc
    Jacek Gruszczyński
  • ukośnik w funkcji nawiasów
    24.09.2002
    24.09.2002
    Spotykam się czasem z tekstami, w których zamiast nawiasów okrągłych () używa się ukośników. Kiedyś stare maszyny do pisania nie miały nawiasów okrągłych w zestawie czcionek, ale obecnie można je wpisać na każdym komputerze. Wobec tego czy używanie ukośników w miejsce nawiasów nie jest błędem?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego